पेट्रोल पंपांवर जुन्या गाड्यांना 1 जुलैपासून पेट्रोल-डिझेल देण्यास मनाई, जाणून घ्या नेमकं कारण
वायुप्रदूषणावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी एक महत्त्वाचा निर्णय घेण्यात आला आहे. आता ठराविक कालावधी ओलांडलेल्या जुन्या वाहनांना पेट्रोल पंपावर इंधन मिळणार नाही. या निर्णयाचा फटका लाखो वाहनधारकांना बसण्याची शक्यता आहे. सीएक्यूएम (Commission for Air Quality Management) ने जाहीर केलं आहे की दिल्ली आणि एनसीआर परिसरात 1 जुलै 2025 पासून या नव्या नियमांची अंमलबजावणी टप्प्याटप्प्याने केली जाणार आहे.
कोणत्या गाड्यांवर परिणाम होणार?
"End of Life" (EoL) म्हणजे:
इंधनाचा प्रकार कमाल वापर कालावधी
डिझेल 10 वर्ष
पेट्रोल 15 वर्ष
जी वाहने ठराविक कालावधीच्या पुढे गेली आहेत, त्यांना "EoL" (End of Life) म्हणून नोंदवण्यात येईल आणि अशा वाहनांना पेट्रोल पंपावर इंधन देण्यास मनाई असेल. ही वाहनं ओळखण्यासाठी ANPR (Automatic Number Plate Recognition) कॅमेऱ्यांची मदत घेण्यात येणार आहे.
कधीपासून लागू होणार नियम?
लागू होण्याची तारीख ठिकाण
1 जुलै 2025 दिल्ली
1 नोव्हेंबर 2025 गुरुग्राम, फरीदाबाद, गाझियाबाद, गौतम बुद्ध नगर, सोनीपत
1 एप्रिल 2026 उर्वरित NCR परिसर
ट्रॅकिंग कशी होणार?
सीएक्यूएमचे सदस्य डॉ. वीरेंद्र शर्मा यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, दिल्लीतील सुमारे 500 पेट्रोल पंपांवर ANPR (ऑटोमॅटिक नंबर प्लेट रेकग्निशन) कॅमेरे बसवण्यात आले आहेत. या कॅमेऱ्यांच्या सहाय्याने वाहनांची रिअल टाइममध्ये तपासणी केली जाते. आतापर्यंत 3.63 कोटींपेक्षा अधिक वाहनांची माहिती तपासली गेली असून, त्यापैकी सुमारे 4.90 लाख गाड्यांना EoL (एंड ऑफ लाईफ) म्हणून नोंदवण्यात आले आहे.
नियम पाळण्यासाठी काय उपाययोजना?
दिल्ली परिवहन विभागाने या नव्या नियमांची अंमलबजावणी प्रभावीपणे करण्यासाठी 100 विशेष मॉनिटरिंग टीम्स नियुक्त केल्या आहेत. या टीम्स पुढील जबाबदाऱ्या पार पाडणार आहेत:
ANPR कॅमेर्‍यांद्वारे मिळणाऱ्या डेटावर सतत लक्ष ठेवणार
नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्या गाड्यांची माहिती गोळा करणार
ज्या पेट्रोल पंपांवर नियमभंग जास्त प्रमाणात आढळतो, त्यांची नोंद घेणार
नियम तोडणाऱ्यांवर कठोर कारवाई सुनिश्चित करणार
या उपाययोजनांमुळे वायुप्रदूषण रोखण्यासाठीची मोहीम अधिक प्रभावी होणार आहे.
का घेण्यात आला हा निर्णय?
दिल्ली आणि एनसीआरमधील वायुप्रदूषण सातत्याने वाढत आहे, आणि या प्रदूषणात जुन्या वाहनांचा मोठा वाटा आहे. त्यामुळे BS स्टँडर्डच्या आधारे जुन्या गाड्यांना हळूहळू रस्त्यावरून हटवण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. आता एक डिजिटल आणि पारदर्शक प्रणाली लागू करण्यात आली आहे, ज्यामुळे वाहनमालकांना वेळेवर माहिती मिळेल. जर एखादं अपात्र वाहन पेट्रोल पंपावर आलं, तर त्याला इंधन देण्यास नकार दिला जाईल.
नियम मोडल्यास काय परिणाम होतील?
ANPR कॅमेरा वाहनाची नंबर प्लेट स्कॅन करतो आणि ती 'VAHAN' डेटाबेसशी तुलना करतो. जर एखादी गाडी निर्धारित कालावधी ओलांडलेली असेल, तर ती EoL (End of Life) म्हणून नोंदवली जाते. अशा वाहनांना इंधन न देण्याबाबत संबंधित पेट्रोल पंपाला सतर्कता सूचना दिली जाते.
जर नियमांचे उल्लंघन झाले, तर पुढील कारवाई होऊ शकते
त्या गाडीची माहिती संबंधित एजन्सींना पाठवली जाते
गाडी जप्त केली जाऊ शकते
त्या वाहनासाठी स्क्रॅपिंगची प्रक्रिया सुरू केली जाऊ शकते
या कारवाईमुळे वायुप्रदूषणावर नियंत्रण आणण्याचा प्रयत्न अधिक परिणामकारक ठरेल.
(Disclaimer : या लेखातील सर्व माहिती सरकारी सूचनांवर आधारित आहे. नियमांमध्ये वेळोवेळी बदल होण्याची शक्यता आहे. कृपया अधिकृत संकेतस्थळावरून नियमितपणे अद्ययावत माहिती घेत राहा.)
➤ वाढवा आपला व्यवसाय / वेब पोर्टल्स करिता इथे क्लिक करा.Call :- 9890 546 909.
